Tai biến mạch máu não là một cái tên mà có lẽ khi nhắc tới sẽ khiến nhiều người hoang mang. Bởi đây là căn bệnh nguy hiểm có tỉ lệ tử vong đứng thứ 3 trên thế giới và là nguyên nhân gây tàn tật hàng đầu. Có nhiều nguyên nhân gây nên tai biến mạch máu não như huyết áp cao, xơ vữa động mạch, tiểu đường,… nhưng có một nguyên nhân dẫn tới mạch máu não mà ít người biết tới đó chính là huyết áp thấp. Có lẽ khi nói huyết áp thấp gây tai biến mạch máu não sẽ khiến nhiều người bất ngờ và khá hoang mang. Vậy tại sao huyết áp thấp có thể gây tai biến mạch máu não? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu lời giải đáp trong bài viết dưới đây nhé!
Huyết áp thấp: Một trong những nguyên nhân gây tai biến mạch máu não không thể coi thường
Mục Lục
Huyết áp thấp là gì?
Với người bình thường, trị số huyết áp thường là 120/80mmHg (đây là trị số giữa huyết áp tâm thu/tâm trương). Nếu trị số huyết áp dưới 100/60mmHg được cho là mắc bệnh huyết áp thấp. Nếu một người khỏe mạnh bình thường đo huyết áp thấp thường không có triệu chứng gì và không cần điều trị bởi nó không phải là bệnh. Tuy nhiên, nếu được bác sĩ chuyên khoa xác định mắc bệnh huyết áp thấp, người bệnh cần được theo dõi và điều trị. Đối với những người già, người có bệnh mạn tính nếu đo huyết áp ở mức thấp nên được quan tâm điều trị, bởi điều này có thể gây nguy hiểm do máu không đến đủ tim, não hoặc các bộ phận khác trong cơ thể.
Nguy hiểm nhất trong bệnh huyết áp thấp là khi huyết áp giảm đột ngột, não bị thiếu một nguồn cung cấp máu sẽ dẫn đến chóng mặt, đầu óc lâng lâng. Khi thay đổi tư thế từ nằm hoặc ngồi sang đứng, huyết áp thay đổi, đây là một loại huyết áp thấp thường được biết đến là hạ huyết áp tư thế. Hay huyết áp thấp do trung gian, đó là khi một người phải đứng quá lâu dẫn đến hạ huyết áp. Theo ước tính, có khoảng 10-20% những người từ 65 tuổi trở lên bị bệnh huyết áp tư thế. Đó là do sự hư hại của hệ tim mạch, hệ thần kinh chịu trách nhiệm giúp cơ thể thích ứng với những sự thay đổi đột ngột.
Ngoài ra, huyết áp thấp thường xuất hiện khi người bệnh bị tiêu chảy, xuất huyết tiêu hóa, rong kinh, rối loạn tiền mãn kinh. Biểu hiện càng rõ ràng khi thay đổi tư thế đột ngột.
Bệnh huyết áp thấp gây tai biến mạch máu não như thế nào?
Triệu chứng của bệnh huyết áp thấp có nhiều điểm chung với các bệnh rối loạn tiền đình, bệnh thiếu máu. Tuy nhiên, ở bệnh này tiềm tàng nhiều nguy cơ nguy hiểm, có thể bị tai biến mạch máu não nếu không điều trị kịp thời.
Ở giai đoạn đầu tiên của bệnh, người bệnh thường có biểu hiện đau đầu, chóng mặt, hay bị hoa mắt, khi bất chợt thay đổi tư thế đột ngột. Nếu bệnh tiến triển nặng hơn, người bệnh thường bị choáng váng, mặt xanh xao tím tái, có thể ngất xỉu ngay nếu huyết áp tụt nhanh. Điều này cực kỳ nguy hiểm nếu người bệnh đang tham gia giao thông hoặc đang không ở tư thế an toàn.
Với những người cơ thể yếu ớt sẵn, nếu mắc bệnh này trong một thời gian dài mà không được điều trị chăm sóc tốt, thì nguy cơ bệnh huyết áp thấp gây tai biến mạch máu não hoàn toàn có thể xảy ra.
Nguyên nhân được xác định là do khi tụt huyết áp, cơ thể người bệnh không đủ máu để tim co bóp, bơm đi các cơ quan trong cơ thể, đặc biệt là não bộ. Não bộ là cơ quan phát triển nhất trong cơ thể con người, rất nhạy cảm. Khi thiếu lượng máu nhất định, nguồn cung đến não bị suy giảm đột ngột dẫn đến tình trạng bị sốc. Đây chính là cơ chế giải thích cho thông tin huyết áp thấp gây tai biến mạch máu não.
Với trường hợp gặp tai biến này, người bệnh không được cấp cứu kịp thời có thể bị nguy hiểm đến tính mạng. Nếu sơ cứu kịp, có khả năng giữ được tính mạng, song di chứng để lại như bại liệt, liệt nửa người ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống sau này.
Phòng ngừa thế nào?
Nguy hiểm không kém những bệnh khác, vậy bệnh huyết áp điều trị như thế nào để không gây tai biến mạch máu não? Trước hết, phải thay đổi lối sống, từ thói quen ăn uống đến thói quen sinh hoạt hằng ngày.
Người bệnh cần ăn nhiều bữa trong ngày (từ 4-5 bữa) với các loại thực phẩm giàu chất đạm như thịt, cá, tôm, cua, trứng, sữa giúp tăng huyết áp. Uống thêm cà phê, nước chè xanh đặc với bánh quy hay 1-2 miếng bánh mỳ với bơ hoặc pho mát cũng rất có lợi cho việc nâng huyết áp và sức khỏe. Hạn chế rượu, bia, đồ uống có cồn, mướp đắng, lòng trắng trứng gà, nước cam, khoai lang tím, tảo biển, ớt, quả kiwi… là những thực phẩm gây hạ huyết áp. Theo lời khuyên của bác sĩ, người bệnh không nên chủ quan, coi thường các dấu hiệu bất thường của sức khỏe để tránh những hậu quả đáng tiếc do huyết áp thấp gây ra. Ngay khi bị hoa mắt, chóng mặt, choáng váng…, bạn hãy đến các cơ sở y tế để kiểm tra kịp thời.
Lời khuyên của thầy thuốc.
Để phòng ngừa tai biến mạch máu não khi bị huyết áp thấp, người bệnh không nên thức khuya, giữ ấm khi ngủ, không ra ngoài trời nắng gắt, muốn thay đổi tư thế cần vận động từng bước một, không trèo cao, duy trì vận động nhẹ nhàng vừa phải như đi bộ, khi ngủ cần gối thấp. Đặc biệt, người từ 50 tuổi trở lên cần theo dõi huyết áp thường xuyên bởi họ rất dễ có nguy cơ chuyển từ huyết áp thấp thành tăng huyết áp.