Sau đột quỵ (tai biến mạch máu não) bệnh nhân không những gặp phải những di chứng về thể chất mà còn gặp nhiều vấn đề về tinh thần. Những người sống sót sau cơn đột quỵ thường bị thay đổi tâm trạng như dễ lo âu, dễ kích động và trong đó, triệu chứng thường gặp nhất là trầm cảm.
Làm thế nào để vượt qua trầm cảm sau đột quỵ?
Mục Lục
Trầm cảm là gì?
Trầm cảm khác với tâm trạng buồn bã mà bạn vẫn hay gặp. Nỗi buồn thường diễn ra rất ngắn và có nguyên nhân cụ thể như thú cưng bạn nuôi bị chết hoặc là bạn không được thăng chức sau một thời gian dài làm việc. Còn trầm cảm lại là tình trạng xuất nguồn từ cảm xúc bên trong cơ thể và biểu hiện thành những triệu chứng bên ngoài.
Trầm cảm thường kéo dài hơn nỗi buồn và nó có thể chiếm hoàn toàn tâm trí bệnh nhân. Có rất nhiều người mô ta sự trầm cảm như một ‘hầm sâu’ hoặc một ‘đám mây đen’. Trầm cảm là do sự bất thường của một số chất kiểm soát chức năng của não và có vài trường hợp có thể do cấu trúc của não bị thay đổi.
Những triệu chứng của trầm cảm là gì?
Một số triệu chứng trầm cảm bao gồm thiếu động lực sống, có cái nhìn tiêu cực và bi quan, khóc, khó ngủ hoặc ngủ quá nhiều, mệt mỏi ngay cả khi không nỗ lực làm gì cả, và chán ăn, hoặc hiếm khi, đôi khi có thể ăn nhiều hơn. Thường thờ ơ, hoặc có biểu hiện thờ ơ với người khác và những sự kiện xảy ra xung quanh mình. Đó là những dấu hiệu báo trước bệnh trầm cảm.
Những trạng thái cảm xúc trong bệnh trầm cảm
Cảm xúc bạn cảm thấy khi bạn bị trầm cảm bao gồm buồn, tuyệt vọng, cô đơn và vô vọng. Thoát khỏi cái cảm giác trầm cảm sâu là điều rất khó khăn, kể cả khi bạn có thể làm giảm những triệu chứng bên ngoài.
Tại sao đột quỵ lại dẫn đến trầm cảm?
Đột quỵ có thể gây trầm cảm vì một số lý do sau đây.
Thứ nhất là do là cảm giác bạn chợt nhận ra rằng sức khỏe của mình đang yếu dần đi và bạn đang trở nên ‘già’. Và đột quỵ chính là hồi chung cảnh tỉnh rằng sức khỏe của bạn đang yếu, do vậy, đột quỵ sẽ gây ra một loạt cảm xúc, từ cảm giác dễ chịu ban đầu sẽ dẫn đến tức giận rồi trầm cảm. Cảm xúc của bạn phản ứng lại tình trạng bệnh tật sẽ trải qua rất nhiều giai đoạn biến đổi theo thời gian trước khi tới giai đoạn trầm cảm. Nhận ra bản thân đang mắc bệnh trầm cảm là điều quan trọng vì như thế bạn có thể tìm đến những sự trợ giúp của bác sĩ và các chuyên gia tâm lý sớm nhất có thể.
Một lý do khác gây ra trầm cảm sau đột quỵ là những tàn tật và di chứng sau cơn đột quỵ. Bạn có thể mất khả năng vận động hoặc kỹ năng nhận thức. Bạn có thể không lái xe được, không đi làm được, thậm chí là không thể đi bộ. Đương nhiên, trầm cảm là điều dễ hiểu khi bạn bỗng nhiên trở thành người bị tàn tật. Tuy nhiên, bạn nên nhớ rằng, qua thời gian, kể cả bệnh nhân bị tàn phế họ vẫn có thể học được cách để tận dụng những khả năng còn lại của ình để sống có ích.
Hơn thế nữa, lý do thứ ba cho việc bị trầm cảm sau đột quỵ là có một số loại đột quỵ ảnh hưởng đến những vùng não kiểm soát cảm xúc.
Những quan niệm sai lầm đối với trầm cảm sau đột quỵ là gì?
Một số người cố gắng làm mình phân tâm bằng cách luôn bận bịu hoặc hay giận dữ hoặc có những hành vi tiêu cực. Lý do là khi làm những việc trên, người bệnh có thể tạm thời giấu đi những trạng thái cảm xúc khó chịu liên quan đến bệnh trầm cảm. Phương pháp chữa trị này là sự đề kháng tự nhiên của cơ thể để chống lại bệnh. Vấn đề phương pháp này chỉ có hại cho bạn mà thôi, và khả năng làm kìm nèn những trạng thái tâm trạng của trầm cảm chỉ là tạm thời.
Làm sao để điều trị chứng trầm cảm này?
Trầm cảm để lâu sẽ ngày càng nặng lên. Bạn càng bị trầm cảm nặng, cơ thể bạn sẽ lại càng tạo ra nhiều chất làm trầm cảm hơn và cơ thể lại càng phản ứng mạnh mẽ với những chất này.
Phương pháp điều trị đúng là bạn nên tham gia vào một nhóm hỗ trợ hoặc tìm những sự trợ giúp từ các chuyên gia trị liệu tâm lý hoặc bác sĩ tâm thần thông qua những buổi tư vấn. Bác sĩ của bạn có thể cho lời khuyên về những thay đổi trong cách sống, ví dụ như giảm việc sử dụng thức uống có cồn, thay đổi chế độ ăn uống của bạn, hoặc tập thể dục nhiều hơn. Thỉnh thoảng làm xét nghiệm y khoa có thể cho thấy nguyên nhân khiến bạn trầm cảm – như bị mất cân bằng nội tiết tố hoặc rối loạn giấc ngủ. Một số dược phẩm có tác dụng phụ là gây ra trầm cảm có thể được bác sĩ của bạn xem xét về việc chuyển sang thuốc khác nếu bạn đang bị trầm cảm do tác dụng phụ của thuốc. Thuốc chống trầm cảm có thể làm giảm nhẹ triệu chứng trầm cảm ở bạn.
Bạn nên nhớ điều gì?
Đột quỵ có thể gây ra trầm cảm. Để cải thiện tình trạng này, điều quan trọng là phải có cách chữa trị hiệu quả. Điều cốt yếu là không nên tự giải quyết một mình nếu bạn của bạn hoặc người thân trong gia đình bị trầm cảm. Thay vào đo, hãy cố gắng giúp đỡ hướng dẫn người thân yêu của bạn có những phương pháp điều trị bệnh trầm cảm tốt nhất sau khi đột quỵ.
>> Có thể bạn quan tâm: 6 Cách ngăn ngừa và giảm nguy cơ mắc bệnh đột quỵ